วันนี้ มาเรียนรู้เรื่องความแข็งของวัสดุนะ
เมื่อนำวัสดุชนิดหนึ่งขูดบนวัสดุอีกชนิดหนึ่ง แล้วทำให้วัสดุที่ถูกขูดเกิดรอย แสดงว่าวัสดุที่ถูกขูดมีความแข็งน้อยกว่าวัสดุที่ใช้ขูด แต่ถ้าวัสดุที่ถูกขูดไม่เกิดรอย แสดงว่าวัสดุที่ถูกขูดมีความแข็งมากกว่าวัสดุที่ใช้ขูดสมบัติด้านความแข็งของวัสดุสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้มากมาย เช่น เหล็กใช้ทำมีด เพราะเหล็กมีความแข็ง เพชรใช้ทำเครื่องมือตัดกระจก เพราะเพชรมีความแข็งมากกว่ากระจก
"แก้ว กระเบื้อง และเหล็ก มีความแข็งมากกว่าวัสดุที่ใช้ทำเหรียญ
เพราะเมื่อใช้เหรียญขูดแล้วไม่เกิดรอย ส่วนพลาสติก ไม้ และอลูมิเนียมนั้น
มีความแข็งน้อยกว่าวัสดุที่ใช้ทำเหรียญ เพราะเมื่อใช้เหรียญขูดแล้วเกิดรอย"
ดังนั้น นักธรณีวิทยาจึงได้กำกับเกี่ยวกับความแข็งของแร่ว่า แร่ที่แข็งหรือวัสดุที่แข็งกว่าจะขูดแร่ที่อ่อนให้เป็นรอยได้ แร่ที่เกิดเป็นผลึกชัดเจนจะตรวจหาความแข็งได้ง่ายและได้ค่าที่ถูกต้องที่สุด
คาความแข็ง (Hardness) คือ คุณสมบัติอยางหนึ่งของวัสดุ รวมถึงแร ซึ่งเปนคุณสมบัติที่วัสดุสามารถทนทานหรือ หมายถึงการเสียรูปที่เกิดจากการกดทับ แตอยางไรก็ตาม ความแข็งอาจหมายรวมไปถึง ความตานทานตอการขีดขวน การดัด การขัด และการตัด
ดังนั้น นักธรณีวิทยาจึงได้กำกับเกี่ยวกับความแข็งของแร่ว่า แร่ที่แข็งหรือวัสดุที่แข็งกว่าจะขูดแร่ที่อ่อนให้เป็นรอยได้ แร่ที่เกิดเป็นผลึกชัดเจนจะตรวจหาความแข็งได้ง่ายและได้ค่าที่ถูกต้องที่สุด
คาความแข็ง (Hardness) คือ คุณสมบัติอยางหนึ่งของวัสดุ รวมถึงแร ซึ่งเปนคุณสมบัติที่วัสดุสามารถทนทานหรือ หมายถึงการเสียรูปที่เกิดจากการกดทับ แตอยางไรก็ตาม ความแข็งอาจหมายรวมไปถึง ความตานทานตอการขีดขวน การดัด การขัด และการตัด
ความตานทานในการขีดขวนของวัตถุ เชนวัตถุ A ขีดวัตถุ B เปนรอย แตไมสามารถขีดวัตถุ C เปนรอยได ดังนั้น วัตถุ A จึงแข็งกวา วัตถุ B แตออนกวาวัตถุ C

นักธรณีวิทยาชาวเยอรมัน ชื่อ เฟดริก โมส์
ได้จัดระดับความแข็งของแร่ตั้งแต่อ่อนที่สุดจนถึงแข็งที่สุดไว้ 10 ระดับ ดังนี้
ความแข็ง 1 ทัลก (Talc)
แรหินสบู ผิวลื่นเหมือนสบูใชเล็บขูดเปนรอยไดอยางงายดาย
![]() |
ทัลก์ ระดับความแข็ง 1 |
ความแข็ง 2 ยิปซัม (Gypsum)
แรเกลือจืด โบราณเรียกแกวแกลบ สามารถใชเล็บขูดเปนรอยได

ความแข็ง 3 แคลไซต (Calcite)
แรฟนหมา สามารถขูดยิปซัมเปนรอยได

ความแข็ง 4 ฟลูออไรต (Fluorite)
เปนพลอยออนชนิดหนึ่ง สามารถใชแกวขูดเปนรอยได

ความแข็ง 5 อะพาไทต (Apatite)
สามาถใชมีดขูดเปนรอยได

สามาถใชมีดขูดเปนรอยได

ความแข็ง 6 ออรโทเคลส (Orthoclase)
แรเฟลดสปารหรือแรฟนมา bสามารถขูดแกวเปนรอยได้

แรเฟลดสปารหรือแรฟนมา bสามารถขูดแกวเปนรอยได้

ความแข็ง 7 ควอรทซ (Quartz)
แรเขี้ยวหนุมาน สามารถขูดแกวเปนรอย แตจะไมเปนรอยเมื่อถูกมีดขูด
แรเขี้ยวหนุมาน สามารถขูดแกวเปนรอย แตจะไมเปนรอยเมื่อถูกมีดขูด
![]() |
แร่ควอตซ์ ระดับความแข็ง7 |
ความแข็ง 8 โทแพซ (Topaz)

ความแข็ง 9 คอรันดัม (Corundum) พลอยแข็ง หรือ กระรุน

ความแข็ง 10 เพรช (Diamond) ทําใหเกิดรอยดวยเพรชเทานั้น
เพชร มีความแข็งมากที่สุด |
ดังนั้น คาความแข็งของโมลส เริ่มตั้งแตออนที่สุด คือ 1 จนถึงแข็งที่สุดคือ 10