อาหารและสารอาหาร

อาหาร (food) คือ สิ่งที่เรารับประทานได้โดยปลอดภัยและให้สารอาหารต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ในประเทศไทยมักจำแนกเป็น 5 หมู่ หรือ 5 กลุ่ม เพื่อเป็นแนวทางให้คนไทยบริโภคอาหารที่หลากหลายและครบส่วน อาหาร 5 หมู่ ได้แก่

หมู่ที่ 1 ได้แก่ ข้าว แป้ง น้ำตาล เผือก มัน

หมู่ที่ 2 ได้แก่ เนื้อสัตว์ นม ถั่ว ไข่

หมู่ที่ 3 ได้แก่ ไขมันและน้ำมัน

หมู่ที่ 4 ได้แก่ ผัก

หมู่ที่ 5 ได้แก่ ผลไม้

  

➽ สารที่เป็นองค์ประกอบในอาหาร เรียกว่า สารอาหาร

สารอาหาร (nutrient) เป็นสารที่ร่างกายสามารถใช้ประโยชน์ในการดำรงชีวิต
จำแนกตามองค์ประกอบทางเคมีเป็น 6 ประเภท คือ 

1. คาร์โบไฮเดรต  

คาร์โบไฮเดรต (carbohydrate) เป็นสารอาหารหลักที่ให้พลังงานแก่ร่างกาย ส่วนใหญ่ของคาร์โบไฮเดรตที่มนุษย์ได้รับมาจากอาหารจำพวกน้ำตาลและแป้ง ซึ่งมีมากในธัญพืช ถั่ว และผักผลไม้ คาร์โบไฮเดรตประกอบด้วยธาตุคาร์บอน ไฮโดรเจนและออกซิเจน  จับตัวกันเป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว น้ำตาลโมเลกุลคู่ และคาร์โบไฮเดรตโมเลกุลใหญ่ การตรวจสอบน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยวใช้สารละลาย
เบเนดิกต์ส่วนการตรวจสอบคาร์โบไฮเดรตโมเลกุลใหญ่พวกแป้งใช้สารละลายไอโอดีน

2. โปรตีน โปรตีน (protein) เป็นส่วนประกอบสำคัญของอวัยวะและเซลล์ทุกเซลล์ ช่วยสร้างเสริมการเจริญเติบโตและซ่อมแซมเซลล์ และเป็นสารอาหารที่ให้พลังงาน   อาหารที่พบโปรตีนมากได้แก่ เนื้อสัตว์  ไข่ นมและถั่ว โปรตีนประกอบด้วยธาตุคาร์บอน ไฮโดรเจน  ออกซิเจน และไนโตรเจน เป็นธาตุหลักจับกันเป็นกรดอะมิโน ซึ่งเป็นหน่วยที่เล็กที่สุดของโปรตีน

3. ไขมัน 

ไขมัน (lipid) เป็นสารอาหารที่มีสมบัติไม่รวมตัวกับน้ำ ให้พลังงานสูง ช่วยในการดูดซึมวิตามินบางชนิด ในร่างกายพบใต้ผิวหนัง และรอบอวัยวะภายในต่างๆ ลิพิดมีหลายประเภท เช่น ไขมัน (fat) น้ำมัน (oil) คอเลสเทอรอล (cholesterol) 

4. วิตามิน  

วิตามิน (vitamin) เป็นสารอินทรีย์ที่มีความสำคัญต่อการทำงานของระบบต่างๆ ร่ายกายต้องการปริมาณไม่มาก แต่เมื่อขาดวิตามิน จะส่งผลให้เกิดภาวะผิดปกติเนื่องจากความบกพร่องของกระบวนการเคมีในร่างกาย แหล่งที่พบ ความสำคัญ ตลอดจนผลจากการขาดวิตามินชนิดต่างๆ 

5. แร่ธาตุ 

แร่ธาตุ (mineral) เป็นสารอนินทรีย์ที่ร่างกายจำเป็นต้องมีอยู่ในระดับที่เหมาะสมจึงจะสามารถทำงานได้ แร่ธาตุยังเป็นส่วนประกอบของสารหลายชนิดที่มีความสำคัญต่อการทำหน้าที่ของเซลล์และอวัยวะ  แร่ธาตุแต่ละชนิดมีความจำเป็นต่อการทำงานของร่างกายแตกต่างกันและมีอยู่ในแหล่งอาหารต่างชนิดกัน

6. น้ำ

น้ำ (water) เป็นสารอาหารที่เป็นส่วนประกอบของเซลล์ทุกเซลล์ในร่างกาย ช่วยในการนำของเสียออกจากร่างกายและช่วยในการควบคุมอุณหภูมิ  ร่างกายได้รับน้ำโดยการดื่มน้ำและจากอาหาร

    คำถาม

1. สารอาหารชนิดใดที่ช่วยให้ร่างกายเจริญเติบโต

2. กรดอะมิโนเป็นสารที่ได้จากการย่อยของอาหารประเภทใด

3. สารอาหารใดทำหน้าที่ช่วยนำของเสียออกจากร่างกาย

4. หากอยากได้สารอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตต้องรับประทานอาหารชนิดใดบ้าง

5. สารอาหารประเภทใดให้พลังงานสูงที่สุด

      ส่งคำตอบมาได้ในช่องแสดงความคิดเห็นนะคะ
                #อย่าลืม บอกชื่อ ชั้น เลขที่ด้วยค่ะ

ที่มา http://secondsci.ipst.ac.th/ 
ภาพประกอบจาก https://pixabay.com/th/

สมบัติวัสดุในชีวิตประจำวัน

           ความแข็ง  

                  หมายถึง  ความทนทานต่อการตัด และการขูดขีดของวัสดุ วัสดุที่มีความแข็งมาก 
     จะสามารถทนทานต่อการขีดข่วนได้มาก และเมื่อถูกขีดข่วนจะไม่เกิด  รอยบนวัสดุชนิดนั้น    

                เราสามารถตรวจสอบสมบัติความแข็งของวัสดุได้ โดยการนำวัสดุมาขูดขีดกัน

     เพื่อหาความทนทานต่อการขีดข่วน  เช่น  นำยางลบและฝาจีบมาขูดขีดกัน

      -  ก้อนยางลบ (ทำยางจากยาง) จะเกิดรอยขูด       
      -  ฝาจีบ (ทำจากโลหะ) จะไม่เกิดรอยขูด

      -  สรุปได้ว่า โลหะมีความแข็งมากกว่ายาง

                 วัสดุแต่ละชนิดมีความแข็งไม่เท่ากัน ดังนั้นถ้าเราต้องการให้สิ่งของเครื่องใช้

     ของเราไม่เกิดรอยขีดข่วนได้ง่าย เราต้องเลือกใช้สิ่งของเครื่องใช้ที่ทำจากวัสดุที่มีความแข็ง

     เช่น โลหะ แก้ว  กระเบื้อง 

 ความเหนียว 
          หมายถึง  ลักษณะที่ดึงขาดยาก ไม่หัก ไม่ขาด เมื่อถูกดึง ยึด ทุบ ตี ความเหนียวเป็นสมบัติ
    ของวัสดุบางชนิด ซึ่งทำให้วัสดุชนิดนั้นสามารถนำมาเปลี่ยนเป็นรูปร่างต่างๆ  ได้ตามความต้องการ
    เช่น  ดินเหนียวมีสมบัติด้านความเหนียว จึงนิยมนำมาปั้นเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ได้แก่  โอ่ง  กระถาง  ก้อนอิฐ

ความยืดหยุ่น
         หมายถึง    วัตถุหรือสิ่งของต่าง ๆ ที่เมื่อถูกทับหรือถูกแรงอะไรอย่างใดอย่างหนึ่งจะเปลลียนรูปร่างไปจากเดิม  แต่เมื่อเราปล่อยแรงที่ทับหรือดึงวัตถุต่าง ๆ นั้นแล้ว วัตถุบางอย่างจะไม่สามารถกลับมาอยู่ในรูปเดิมได้ แต่มีวัตถุบางอย่างจะคงกลับมาอยู่ในรูปเดิม การที่วัตถุสิ่งของต่าง ๆ ถูกทับหรือดึงด้วยแรงอย่างใดอย่างหนึ่งจนเปลี่ยนรูปไป แต่เมื่อปล่อยแรงนั้นแล้ววัตถุนั้นจะยังคงกลับมาในสภาพเช่นเดิม เราเรียกว่า วัตถุนั้นยังมี ความยืดหยุ่น ตัวอย่างวัตถุที่เห็นได้ชัด เช่น ยางวงสปริง 

การนำความร้อน  
              หมายถึง การถ่ายเทพลังงานความร้อนจากอนุภาคหนึ่งสู่อนุภาคหนึ่ง และถ่ายทอดกันไปเรื่อยๆ ภายในเนื้อของวัตถุ  วัสดุที่นำความร้อนได้ดี  จะถ่ายเทพลังงานความร้อนได้เร็ว และมาก เมื่อวัสดุชนิดนั้นได้รับความร้อนที่บริเวณใดบริเวณหนึ่ง จะถ่ายโอนความร้อนไปสู่บริเวณอื่นด้วย 

                  ตัวนำความร้อน  หมายถึง  วัสดุที่นำความร้อนได้ดี ส่วนใหญ่เป็นโลหะ เช่น เหล็ก ทองแดง อะลูมิเนียม เงิน ทองเหลือง เป็นต้น  เราจึงนิยมใช้โลหะเหล่านี้มาใช้ทำภาชนะในการหุงต้มอาหาร เช่น หม้อ กาต้มน้ำ  กระทะ
                ฉนวนความร้อน  หมายถึง  วัสดุที่ไม่นำความร้อนหรือนำความร้อนน้อย  ได้แก่  อโลหะต่างๆ เช่น ผ้า  ไม้  พลาสติก  กระเบื้อง  กระดาษ  ยาง เป็นต้น เราจึงนำอโลหะเหล่านี้มาทำส่วนที่ไม่ต้องการให้มีความร้อน เช่น ทำด้ามตะหลิว  ทำหูหม้อ 

การนำไฟฟ้า 
           หมายถึง  สมบัติในการยอมให้ประจุไฟฟ้าผ่านได้ วัสดุบางชนิดมีสมบัติในการนำไฟฟ้า คือ  ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ดี แต่วัสดุบางชนิดไม่ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้
วัสดุแต่ละชนิดมีสมบัติการนำไฟฟ้า แตกต่างกัน  2  ประการคือ                   
         1.  วัสดุที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้  เรียกว่า ตัวนำไฟฟ้า ได้แก่  วัสดุประเภทโลหะต่างๆ เช่น ทองแดง เงิน เหล็ก อะลูมิเนียม จึงมีการนำโลหะต่างๆ มาทำอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้า เช่น ทองแดงนำไฟฟ้าได้ดี จึงนำมาใช้ทำสายไฟฟ้า ไส้หลอดไฟ  เป็นต้น  
              2.  วัสดุที่ไม่ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้  เรียกว่า ฉนวนไฟฟ้า ได้แก่  วัสดุที่ไม่ใช่โลหะ เช่น พลาสติก  ไม้  แก้ว  จึงมีการนำวัสดุเหล่านี้มาทำอุปกรณ์ที่ป้องกันไฟฟ้าดูด หรือไฟฟ้ารั่ว  เช่น  พลาสติก นำมาทำที่หุ้มปลั๊กไฟฟ้า  สวิตซ์ไฟฟ้า  เป็นต้น
 ความหนาแน่น  
             หมายถึง  ปริมาณสารที่มีอยู่ใน  1  หน่วยปริมาตร  ความหนาแน่นเป็นสมบัติเกี่ยวกับ
    เนื้อของวัตถุ  วัสดุที่มีเนื้อแน่นจะมีความหนาแน่นมากกว่าวัสดุที่มีเนื้อโปร่ง  เช่น เนื้อของฟองน้ำ
    จะมีรูพรุน  แต่เนื้อของไม้  อิฐ  นอต และดินเหนียว จะเป็นเนื้อเดียวกัน ไม่มีรูพรุนแทรกอยู่
    ถ้านำฟองน้ำ  ไม้  อิฐ  นอต และดินเหนียวไปลอยน้ำ วัตถุที่ลอยน้ำได้คือ  ฟองน้ำ และไม้  
        ส่วนอิฐ  นอต และดินเหนียวจะจมน้ำ  ที่เป็นเช่นนี้เพราะฟองน้ำและไม้  มีเนื้อโปร่ง 
        มีความหนาแน่นน้อย  จึงทำให้น้ำหนักน้อย ทำให้สามารถลอยน้ำได้  ส่วนอิฐ นอต
        และดินเหนียว  มีเนื้อแน่น  จึงมีความหนาแน่นมาก ทำให้มีน้ำหนักมาก จึงจมน้ำ

การสืบพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต

การสืบพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต (Reproduction)

      การสืบพันธุ์ (Reproduction) หมายถึง การผลิต หรือเกิดหน่วยสิ่งมีชีวิตใหม่ที่เหมือนตนเอง
     ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่สำคัญที่สุดของสิ่งมีชีวิต ที่จะดำรงค์พันธุ์หรือสปีชีส์ (species)
     ให้คงอยู่ในโลกสืบต่อไปไม่ให้สูญพันธุ์

      แบ่งเป็น 2 ประภท คือ

1. การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ (sexual reproduction)

การปฏิสนธิภายนอกของปลากัด

การปฏิสนธิภายในของปลาหางนกยูง

2.  การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ (Asexual reproduction)

               การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ เป็นการสืบพันธุ์ของสัตว์ที่เกิดขึ้นโดยไม่ต้องมีการผสมกัน
    ระหว่าง อสุจิของสัตว์เพศผู้และไข่ของสัตว์เพศเมีย เช่น การแบ่งเซลล์ของแบคทีเรีย

    และการแตกหน่อของไฮดรา 

            การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ สัตว์จะไม่มีการกลายพันธุ์หรือสร้างความหลากหลาย

    ทางพันธุกรรม

           ข้อดีของการสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ คือ สิ่งมีชีวิตสามารถเพิ่มจำนวนเองได้โดยไม่ต้องหาคู่

    การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ แบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่
             1. การงอกใหม่

  

                                                                             การงอกใหม่ของดาวทะเล

  

การงอกใหม่ของพลานาเรีย

             2.  การแบ่งเซลล์เป็น 2 ส่วน    

จากสัตว์เซลล์เดียว1 ตัว สามารถแบ่งเซลล์ออกเป็น 2 ส่วน เหมือนๆกันได้
           เช่น. อะมีบา ยูกลีนา พารามีเซียม

   

การแบ่งเซลล์ของพารามีเซียม

การแบ่งเซลล์ของอะมีบา

3. การแตกหน่อ

        เป็นการสร้างหน่อบนส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย ซึ่งยังติดอยู่กับตัวเดิม และส่วนที่งอกใหม่นั้น        เมื่อหน่อเจริญขึ้นจะหลุดออกจากตัวเดิมกลายเป็นตัวใหม่ เช่น ไฮดรา ปะการัง ฟองน้ำ  

การแตกหน่อของไฮดรา

ที่มา : https://www.scimath.org/lesson-biology/item/7056-2017-05-23-14-43-19

https://sites.google.com/site/karsubphanthukhxngsatw/home/

การจำแนกพืช

การจำแนกพืช

      พืช หมายถึง สิ่งมีชีวิตชั้นสูงที่สามารถสังเคราะห์อาหารเองได้ พืชจึงจัดเป็นผู้ผลิต
    ในระบบนิเวศ เช่น มะม่วง กุหลาบ มอส เห็ด รา แหน ฯลฯ

พืชสามารถแบ่งออกได้ 2 พวกใหญ่ๆ โดยใช้ดอกเป็นเกณฑ์ คือ พืชมีดอก และ
พืชไม่มีดอก
1. พืชมีดอก คือ พืชที่เจริญเติบโตเต็มที่แล้วจะมีอวัยวะส่วนต่างๆ ครบถ้วน
    คือ มีดอก ราก ลำต้น ใบ ผล และเมล็ด จัดเป็นพืชชั้นสูง
   
   
   
   ดอก คือ ส่วนที่มีองค์ประกอบของอวัยวะสืบพันธุ์และใช้ขยายพันธุ์ออกไป ได้แก่
   พืชส่วนมากที่เราพบเห็นอยู่ทั่วไป เช่น มะม่วง ลำไย กุหลาบ มะลิ ถั่ว พริก ข้าว กล้วย อ้อย ข้าวโพด มะละกอ มะเขือ ฯลฯ
   
   • พืชบางชนิดมีดอกขนาดเล็ก เช่น จอก แหน
   
    จอก          แหน
   
   • พืชบางชนิดไม่ค่อยออกดอก เช่น ตะไคร้ พลูด่าง
          ตะไคร้            พลูด่าง

2. พืชไม่มีดอก คือ พืชที่เจริญเติบโตเต็มที่แล้วจะไม่มีดอกใช้สำหรับสืบพันธุ์
   เป็นพืชที่มีวิวัฒนาการต่ำกว่าพืชมีดอก มีจำนวนชนิดไม่มากเท่าพืชมีดอก
   เราจึงพบได้น้อยกว่าพืชมีดอก เช่น มอส เห็ด รา เฟิร์น สน ปรง แป๊ะก๊วย
   หวายทะนอย หญ้าถอดปล้อง (หญ้าหางม้า) ฯลฯ

 แปะก๊วย

                                

                                                                                      

  หวายทะนอย                                                                       

                                            

                               หญ้าถอดปล้อง      

                                                                      

                                                    เฟิร์น       

   
                              มอส

                                            สน 

                       

 https://www.youtube.com/watch?v=BhsxPjxNigs